Vorige week was ik op een seminar over ‘The Essence of Leadership’ door Sri Vasudeva. Het was een inspirerende bijeenkomst in het Zonnehuis in Loenen. Voor een gehoor van bestuurders en topmanagers zette Sri zijn gedachtengoed uiteen. Bij mij kwam op dat we zoveel kennis hebben vergaard, dat het ingewikkeld is geworden om eenvoud te leren.

Hoe leer je eenvoud? Een effectieve manier is om tweemaal per dag 20 minuten helemaal niets te doen en alleen maar jezelf waar te nemen. Als je dat dag in, dag uit doet – een beetje discipline heb je dus wel nodig -, ontdek je geleidelijk de patronen in jouw gedachten en emoties die je soms in hun greep nemen en uit je kracht halen.

Zo eenvoudig kan het dus zijn (2x 20 minuten met aandacht stil zijn) om te werken aan de essentie van leiderschap: zelfbewustzijn.

Wie aan de slag gaat met dergelijke eenvoudige oefeningen, komt er overigens achter dat ‘eenvoudig’ niet synoniem is met ‘makkelijk te realiseren’. Hoe komt dat?

Managers lijken soms geabsorbeerd te zijn door doel- en resultaatgerichtheid, ideeën van maakbaarheid en door controlestress. Zo gaan ze steeds meer of anders dóen. Het paradigma waarin ze leven, is ‘doen, doen, doen’.

Zo kan het vrij moeilijk zijn om in rust en aandacht te zijn bij wat de realiteit is, met alles wat daarin prettig is en onprettig. Belangrijk bij de beoefening van eenvoud is dat je je verzet opgeeft tegen hoe het is of volgens jou zou moeten zijn. De sleutel naar ‘The essence of leadership’ zit uitsluitend in jezelf. Zoek stilte en leer aandachtig waarnemen, vooral je eigen innerlijk, je gedachten en emoties, je angsten en afhankelijkheden, je strevingen en je weerstanden. Leer waarnemen zonder interpretaties en verhalen. Ga steeds weer terug naar de stilte en de feitelijke waarneming. En ontwikkel langzamerhand leiderschapskwaliteiten als: bewustzijn, reflectie op je daden en handelingen, heldere communicatie, management van je eigen ‘mind’.

Als je wilt weten hoe je eruit ziet, kijk in de spiegel. Als je wilt weten hoe het staat met jouw leiderschap, ervaar dan jouw relaties met de wereld om je heen. Als jouw relaties worden gekenmerkt door strijd, stress, afgunst, concurrentie en wantrouwen, dan is de vraag hoe je eerst jezelf gaat (re)organiseren voordat je anderen gaat managen? Als jouw relaties worden gekenmerkt door helderheid, contact, respect, aanvaarding en vertrouwen, dan is de vraag hoe je je leiderschap nog ruimer kunt inzetten?

Mijn inspiratiebronnen op het gebied van leiderschap zijn Byron Katie (Katie’s Tao), Manfred Kets de Vries (Worstelen met de demon over emoties, irrationaliteit en onbewuste processen in mens en organisatie) en Sri Vasudeva (The Self as a Leader).